Krótka historia Szkoły Podstawowej w Konopnicy

imienia 72. Pułku Piechoty „Radom”

 

Początki szkolnictwa w Konopnicy sięgają pierwszej połowy XVII wieku i są ściśle związane z utworzeniem samodzielnej parafii, która powstała w związku ze sprowadzeniem zakonu OO Paulinów z Częstochowy. Szkołę założono jeszcze przed fundacją kościoła, czyli przed rokiem 1630 i obsługiwana była przez konwent. W szkole tej uczono czytania, pisania, rachunków, katechizmu. To właśnie nauczanie religii było głównym celem zakonników, podobnie jak przygotowanie do służby liturgicznej i pracy w należącym do parafii gospodarstwie rolnym leżącym na terenie 7 okolicznych wiosek. Do szkoły uczęszczało jednak niewiele dzieci.

W 1796 roku zakonnikom odebrano ziemię, a w roku 1858 spłonął kościół i budynki klasztorne, a w 1864 roku zniesiono konwent. Od 1810 roku szkoła znajdowała się pod kontrolą organisty i w pierwszej połowie XIX wieku przestała istnieć. Początkowo chętne dzieci uczyły się w szkole w Strobinie, ale były to rzadkie przypadki. Nauka w tej szkole trwała od Wszystkich Świętych do Wielkanocy. Resztę czasu dzieci spędzały, pomagając rodzicom w pracach gospodarskich i przy wypasaniu bydła.

Dopiero po I wojnie światowej w odrodzonej Rzeczpospolitej uruchomiono szkoły. Ówczesny dziedzic, Tadeusz Kozarski, ofiarował jeden z dworskich czworaków społeczeństwu, przeznaczając go na budynek szkoły. Początkowo uczył w niej tylko jeden nauczyciel, a budynku znajdowała się tylko jedna sala i jego mieszkanie.  W późniejszych latach szkoła się zmieniała, aż do szkoły trzyklasowej z programem nauczania sześciu klas szkoły powszechnej w okresie przed wybuchem II wojny światowej.

W okresie okupacji hitlerowskiej, w latach 1939 – 1945, nastąpił całkowity upadek szkolnictwa nie tylko w Konopnicy, ale i na terenie całej gminy. Po aresztowaniu nauczycieli – Jana Marka, Franciszka Bachowskiego i księdza Franciszka Szuby, rozpoczęto jednak tajne nauczanie. Zadania tego podjęła się Michalina Markowa.

Gmina Konopnica została wyzwolona 18 stycznia 2024 roku. Był to także początek odbudowy szkolnictwa podstawowego. W 1945 roku w Konopnicy było 243 uczniów, sześć klas i dwóch nauczycieli – Jan Wagner i Franciszek Praszczyk. Nauka odbywała się na trzy zmiany i trwała do późnego wieczora. Praca pedagogiczna w czasach powojennych była bardzo trudna ze względu zarówno na braki kadrowe jak i naciski władz komunistycznych.

W 1948 roku w Konopnicy pracę rozpoczęło małżeństwo nauczycieli – Felicja i Antoni Budzikowie. Pan Antoni został kierownikiem szkoły, która mieściła się w budynku dworskim i w pałacu, przekazanym na ten cel przez byłego dziedzica – Kozarskiego. Szkoła liczyła wtedy 148 uczniów, a nauka odbywała się na trzy lub cztery zmiany. Dotkliwy był również brak podstawowego sprzętu szkolnego – ławek, tablic, kredy, pomocy naukowych. Brakowało podręczników i materiałów piśmiennych.

Od 1951 roku zajęcia lekcyjne odbywały się już tylko w jednym budynku – pałacu Kozarskich, który gruntownie wyremontowano. Kierownikiem został Szczepan Stępień, a nauczali – Felicja i Antoni Budzikowie, Zofia Purgacz i Barbara Bochowska. Dziesięć lat później stanowisko kierownika objął Aleksander Nykiel, a od roku szkolnego 1966/67 szkoła staje się ośmioklasowa. Uczy się w niej 122 uczniów, a pracuje z nimi 7 nauczycieli.

Koncepcja tworzenia zbiorczych szkół podstawowych wprowadzona przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania w 1973 roku stworzyła nowe warunki i możliwości rozwoju oświaty na wsi. Zbiorcza Szkoła Gminna w Konopnicy została powołana na mocy orzeczenia Kuratorium Oświaty i Wychowania w Sieradzu 21 sierpnia 1975 roku, a w październiku oddano do użytku nowy, duży budynek szkoły, do której uczęszczały dzieci z Konopnicy i okolicznych wiosek – Anielina, Sabinowa, Bębnowa, Głuchowa, Kamyka, Piasków, Strobina i Wrońska. Pierwszym dyrektorem przeorganizowanej szkoły został Antoni Nykiel, a później to stanowisko piastowali, dbając o rozwój szkoły – Józef Domański, Jerzy Malinowski i Urszula Torczyńska.

W 1989 roku Szkoła Podstawowa przyjęła imię 72 Pułku Piechoty „Radom”, co było swoistym hołdem dla bohaterskich obrońców polskiej i konopnickiej ziemi we wrześniu 1939 roku. Każdego roku, 3 września, uroczyście obchodzimy Dzień Patrona Szkoły.